Στις 28 Σεπτεμβρίου 2022 στελέχη και συνεργάτες της ΠΕΔ Δυτικής Μακεδονίας συμμετείχαν στο 1ο Συνέδριο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Net Zero Industrial & Urban Cluster Exchange (NICE) με θέμα: ‘’Περιφερειακές Στρατηγικές Απολιγνιτοποίησης και Πρόσβαση στη Χρηματοδότηση’’, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου DeCarb: Supporting the clean energy transition of coal-intensive EU regions, του προγράμματος INTERREG EUROPE, το οποίο έλαβε χώρα στην πόλη Belgique των Βρυξελλών. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα του έργου Decarb που αφορούν στη Δυτική Μακεδονία ως καλή πρακτική σε ευρωπαϊκό επίπεδο και συζητήθηκαν επίκαιρα ζητήματα απολιγνιτοποίησης, όπως οι προκλήσεις και ευκαιρίες που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση και άλλοι εμπλεκόμενοι φορείς για τη διασφάλιση βιώσιμης οικονομίας, καθώς και η πρόσβαση στη χρηματοδότηση για την επίτευξη του στόχου των μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Κάποια από τα βασικά συμπεράσματα περιγράφονται παρακάτω.
Αρχικά, αξίζει να αναφερθεί ότι καμία περιοχή δεν έχει επιτύχει δίκαιη μετάβαση, αλλά σίγουρα έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος προς αυτήν την κατεύθυνση. Τα οικονομικά και γεωπολιτικά πλαίσια είναι διαφορετικά από τα αντίστοιχα μεταβαλλόμενα ρυθμιστικά και πολιτικά πλαίσια. Για τον λόγο αυτό τονίστηκε δεόντως η σημασία της συνεργασίας που, αν και πολλές φορές λειτουργεί υπό διαφορετικές ομάδες ή τρόπους, τελικώς επιλέγεται ο τρόπος αυτός που μπορεί να λειτουργήσει ορθότερα ως προς τις αναδυόμενες ευκαιρίες και προκλήσεις. Έτσι, η ευθυγράμμιση μεταξύ οικονομικού και περιβαλλοντικού πλαισίου είναι αυτή μεταξύ των διαφορετικών προτεραιοτήτων των εταίρων, που μπορεί τόσο να ευθυγραμμίζονται, όσο και να ανταγωνίζονται. Εκτός λοιπόν από την έννοια της συμβίωσης που αναφέρθηκε, υπάρχουν εγγενείς τάσεις που πρέπει να εξεταστούν, προκειμένου να βρεθεί αυτή που λειτουργεί καλύτερα σε διαφορετικά πλαίσια (πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό) μιας και, πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι κανένα σχέδιο δε μπορεί να εφαρμοστεί σε διαφορετικό πλαίσιο με διαφορετικά είδη αποτελεσμάτων. Μάλιστα, όσον αφορά το σχέδιο απολιγνιτοποίησης, έχει αποδειχθεί ο εξαιρετικός τρόπος με τον οποίο συνεργάζονται διαφορετικοί εταίροι και οργανισμοί στις διαφορετικές στρατηγικές υλοποίησης που μπορεί να ανακύψουν.
Τα κύρια ζητήματα σχετικά με τον τρόπο δημιουργίας των τύπων βιώσιμων συνεργασιών που απαιτούνται είναι οικονομικά, πολιτικά ή συνδυασμός αυτών που με τη σωστή ισορροπία και συνεργασία, είναι αμοιβαία επωφελείς. Στο ερώτημα σχετικά με το τι επιπλέον χρειάζεται να γίνει, προκειμένου να αξιολογηθούν οι τάσεις και οι εγγενείς συμβιβασμοί σε ορισμένες από αυτές τις ενέργειες και διαφορές μεταξύ των διαφορετικών εταίρων, η απάντηση είναι η συνεργασία μεταξύ των εταίρων, η ανταλλαγή καλών πρακτικών και ο συντονισμός μεταξύ τους, αφού πρωτίστως αξιολογηθούν οι διαφορετικού συμβιβασμού προθέσεις και προκλήσεις. Τέλος, στο ερώτημα σχετικά με το πως, ενόψει αβέβαιων προσεγγίσεων, είναι δυνατόν να προσαρμοστούν οι εταίροι και κατ’ επέκταση να διατηρούν ευέλικτες και ανταποκρινόμενες τις συνέργειες, δε μπορεί να δοθεί βέβαιη απάντηση, αλλά σίγουρα η Nice μπορεί να συμβάλλει σε αυτό. Ευχαριστούμε όλους του συνδιοργάνωνες του συνεδρίου και τους συμμετέχοντες για την πρωτοβουλία αυτή, της οποίας στόχος είναι η δημιουργία μιας πλατφόρμας συνεχούς διαλόγου, ανταλλαγής εμπειριών και συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
